ARTVİN’İN NENE HATUNU ÇİÇEK NENE                                                   

            Çiçek Nene, Şavşat’ın Yavuz Köyünden.  01.07.1864 doğumlu. Baba adı Davut, ana adı Rukiye. Aynı köyden Hacı Dede’nin oğlu Şaban  ( Erişti) ile evleniyor. Bu evlilikten; Rüştü, Şevki, Şükrü, Metlube ve Gülufe adlarında beş çocuğu dünyaya geliyor.

           Çiçek Nene, cüsseli bir fiziğe sahip olup evde otoriter bir kişiliğe sahiptir. Bir işe gidileceği zaman, Çiçek Nene’nin onayı alınırdı.

          Çiçek Nene, Sahara savaşlarının timsali, tarihe mal olmuş, gönüllerimizin sultanıdır. O, bir Ana, bir lider, bir Vatan’dır. Fedakârlığı, büyüklüğü önünde eğiliyorum.

          1. Dünya Savaşında, Rus’lar, Ardahan’I işgal edince; Şavşat halkı, köylerden toplanan gönüllüler ile Milis kuvvetlerini oluşturuyor. Bu sırada Batum’da okuyan Çiçek Nene’nin oğlu Molla Şevki’de okulunu bırakıp, Vatan Savunması için köyüne dönmüştür.

          Şavşatlıların oluşturduğu Milis Kuvvetlerinin bir bölümü, Sabit Bey komutasında Sahara Dağı geçidine; diğer bir bölümü de, Hanlı Köyü üstündeki İsli Mağara geçidine gönderiliyor.

          Çiçek Nene’nin Oğullarından Şevki, Ardanuç – Anç’a ( Anaçlı ),Şükrü, İsli Mağara Geçidine, Eşi Şaban ile diğer oğlu Rüştü, Sahara Geçidi gönüllülerine katılıyorlar.

          Sahara Savunmasına katılan gönüllüler için; Yavuz Köyünde, Çiçek Nene’nin evine, çuvallarla un, erzak ve mühimmat yığılıyor.

           Çiçek Nene, mahalle kadınlarını da toplayarak, gece, gündüz; çarpışmakta olan Milis Kuvvetleri için, ekmek, yemek pişiriyorlar.

            Ardahan’ın düşmesinden sonra, ( Sarıkamış Harekâtına bağlı, ) Şavşat’a doğru ilerleyen Rus güçleri Milis Kuvvetlerimiz tarafından Sahara Geçidinde durduruluyor.

             İsli Mağara Geçidinden, sahara Güçlerine katılmak için dönen Çiçek Nene’nin oğlu Şükrü; yollarının üzerinde bulunan evine uğruyor. Eve gelince, Anasına diyor ki “ Arkadaşlarla Hanlı’dan döndük. Sahara Geçidi’ne gidiyoruz. Ben de, yemek yiyeyim size yetişirim, dedim.’’ Bunu duyan Çiçek Nene, oğluna kızarak; Oğul durmanın, dinlenmenin zamanı değil. Çabuk ekmeğini eline al, yolda yersin. Baban, kardeşlerin çok zor durumdaymış. Düşman, Milleti kırıp geçiriyormuş. Çabuk imdatlarına yetişin.’’ Deyip oğlunu dinlendirmeden cepheye koşturuyor.

             Sahara’nın olumsuz şartları sonrası, Milis Kuvvetlerimiz, geri çekilmek zorunda kalıyor.

             Sahara’yı aşan Rus Güçleri, Karaköy ’e iniyorlar. Rus’lar, Karaköy’lü Kahraman Bilal Gazi’yi teslim almak için Köy Halkı’na işkence yapıyorlar. Ancak, Karaköylüler, Bilal Gazi’yi; Rus’lara teslim etmiyorlar

            Düşmanın Karaköy’e indiğini öğrenen Çiçek Nene, Eşi Şaban Ağa’ya diyor ki, “ Bey, namusumuz, şerefimiz ve de Vatanımız elden gidecek. Düşmana teslim olmaktansa, şehit oluruz. Koş köyün ileri gelenlerini topla; düşman Karaköy’de iken boş durmayalım. Düşmanın köye inmesine izin vermeyelim. Buna bir çare bulalım.

              Yavuz Köylüler, Balcıların Mahallede Hasan Balcı’nın evinde toplanıyorlar. Şu kararları alıyorlar. Laşet Köprüsünün Yavuz Köy tarafındaki karla kaplı kısmına; ayı ve kurt kapanları tuzaklanması ve üst tarafındaki ormanlık ve kayalık alanlarda siperler oluşturulmasına karar veriliyor. Milis Kuvvetlerinin ekmek ve yemek ihtiyaçlarını; Çiçek Nene, bazen mahalledeki kadınlarla bazen de tek başına, sırtında ekmek sepeti, elinde silah olarak taşıdığı dirgeni ile ıssız ormanlardan geçerek korkusuzca gönüllülere ekmek ve yemek taşıyor.

              Karaköy’den hareket eden Rus Güçleri, Laşet Köprüsünde bizim Milis Güçlerimiz tarafından karşılanıyor. Çiçek Nene’de, mahalleden topladığı kadınlarla; çarpışmaların olduğu bölgenin üst kısmındaki Saçile Yamaçlarının kayalık ve uçurum olan tepeye geliyorlar. Aşağıya baktıklarında; düşman köprüyü geçmiş, Yavuz Köy’e doğru ilerliyor Çiçek Nene, yanındaki kadın arkadaşlarına diyor ki “ Bacılar, kardeşler, böyle durup bakmakla olmaz. Bizde hiç olmazsa bir kaç düşmana zarar verirsek o da kardır.’’ Bulundukları yerden geçen köyün sulama kanalını besleyen kayaları düşman üstüne yuvarlıyorlar. Dökülen kayalardan korunmak isteyen Rus Güçlerinin bir bölümü, geriye, bir bölümü ileriye kaçıyor.

               Rus Güçlerinin başında bulunan Kamandar, daha önceden yola tuzaklanan ayı, kurt kapanına yakalanıyor. Rus Kamandar esir alınıyor. Rus Güçleri panikleyip kaçmaya başlıyorlar. Bu arada, düşman kaçarken, Karaköy ormanlarını ateşe vererek son çirkinliklerini de gösteriyorlar.

               Başta Çiçek Nene olmak üzere Yavuz Köy halkı, bu galibiyetin haklı gururu içinde; köylerine dönüp büyük coşku ve sevinç içinde Kurtuluş Bayramı yapıyorlar.

               Halit Paşa ve arkadaşları,  Ardahan’dan Artvin’e geçerken, Yavuz Köy’de dinlenmek için mola veriyorlar. Bu dinlenme sırasında, onları karşılayan Yavuz Köylüler; Rus Güçlerinin geri püskürtülmesinde ve Sahara Savaşlarında, büyük hizmetleri olan Çiçek Nene’nin önderiğinden ve hizmetlerinden bahsediyorlar. Bunun üzerine Halit Paşa, Çiçek Nene’nin evine gidip elini öpüyor ve diyor ki;  “Anavatan’ı düşmanlardan temizleyip, Ankara’ya gidebilirsem seni maaşa bağlatacağım.’’

               Aradan yıllar geçiyor. Düşmanlar, Yurttan kovuluyor.

               Bir Cuma günü, Artvin’den gelen görevliler, Köy Muhtarını da alarak Çiçek Nene’nin evine geliyorlar. Çiçek Nene’yi maaşa bağlamak için bir resmini istiyorlar. Çiçek Nene, görevlilere diyor ki; “Oğul biz namusumuzu ve de Vatanımızı para için savunmadık. Bizim durumumuz da Allah’a şükür başkalarına göre iyidir. Siz o parayı, ihtiyacı olan nice yetim ve şehit çocukları var, onlara verin.’’ Deyip bir kahramanlık örneği daha gösteriyor.

                Kahramanlığına hayran olduğumuz Çiçek Nene, 10.12.1947 tarihinde rahmetli oluyor. Mezarı, Yavuz Köy ’de Eriştiler Mahallesi mezarlığındadır.

                 Artvin’in Nene Hatunu Çiçek Nene’ye Tanrı’dan rahmet diliyorum. Keşke bu kahraman Nenemizin elini öpme şerefine nail olabilseydik… Bu kahraman Türk Kadınının şahsında bütün Türk Annelerinin , “ Anneler Günü’nü kutluyorum. Vatanını, evladından, canından aziz bilen Türk Anaları, daha çook Çiçek Nene’ler doğuracaktır.                                                                      

                                                                                                                14 Mayıs 2017                                                                                                

 Kaynak: Hazırlayan; Çiçek Nene’nin üçüncü kuşaktan torunu

 Emekli Öğretmen Ahmet Erişti

                                                                                                                                             Hüseyin KURT

                                                                                                                      Türk Ocakları Artvin Şubesi Başkanı

Bu makale 4280 kez okundu.