Enflasyon…

Enflasyon sözlük anlamında ekonominin karmaşık sözcükleri ile süslü olsa da kısaca halk aÄŸzı ile hayat pahalılığı demektir. Bir yanda deÄŸiÅŸim aracı olan paranın deÄŸeri düÅŸerken diÄŸer yanda satın alınacak ürünlerin fiyatlarının yükselmesi anlamı taşır. Bu durumda her geçen gün aynı birim para ile daha az ÅŸeyler satın alabilirsiniz manası çıkar. ÖrneÄŸin on miktar para ile bir kilo helva satın alındığınızı varsayalım. Paranın deÄŸeri düÅŸmese sabit kalsa bile enflasyon nedeni ile bir zaman sonra helvanın fiyatı artacaktır. Söz gelimi altı ay sonra on birim paraya bu kez aynı helvadan sadece yedi yüz gram satın alabileceksiniz. Üç yüz gram daha az helva satın almış oluyorsunuz. Oysa aynı parayı vererek az helva almak enflasyonun bir karşılığıdır. Enflasyon yükselirken ücretlilere, sabit gelirlilere ve çalışan maaÅŸlarına da zam yapılır. Bu kesim ile masaya oturulduÄŸunda bir taraf gerçek enflasyondan ve hayat pahalılığından söz ederek piyasa ÅŸartlarına göre zam istemektedir. DüÅŸüncelerin de on miktar para ile bir kilo helva alabilmek ve bir kısımda artırarak enflasyonun üzerin de bir birikime yani refah payına sahip olmak ister. Bunu doÄŸal bir durum gibi karşılar.

Ancak iÅŸveren için bu durum çok farklıdır. Enflasyonun düÅŸük çıkması için bazı masa başı oyunlarına baÅŸvurur. Bazı ürünlerin fiyatını suni olarak düÅŸürür. Bazı sıklıkla kullanılmayan ürünleri oransal büyüklükte sepete girmesini saÄŸlar. Ve yine çok kullanılan söz konusu ürünlerin sepetteki etkinliÄŸini azaltır. Bu yolla düÅŸük enflasyon rakamlarına ulaşılması hedeflenir. Bu ne iÅŸe yarar? MaaÅŸlara daha az zam yapılır. Enflasyon düÅŸüyor gerekçesi ile piyasalara canlılık katılacağı var sayılır. Ekonomide azalan enflasyonla birlikte olumlu tepkilerin çoÄŸalması beklenir. Bu durum ülkemizde çok eski yıllardan beri kullanılan bir yöntemdir. Bir süreliÄŸine oyalama taktiÄŸi gibidir. Ve bir süreliÄŸine olumlu etkileri de görülebilir ama sonrası için durum iç açıcı olmaz. Zira bütün oynamalar fiyatları olduÄŸundan düÅŸük göstermek içindir. Ekonomiye uyarıcı etkisi yapması beklenir. Ancak bir süre sonra zararı daha büyük olacaktır. Enflasyonla mücadelenin en etkili yolu üretimdir. Dışarıya olan bağımlılığı azaltmak ve üretim yapabilmektir. ÇeÅŸitlenmiÅŸ tüketimi ancak üretim ile kontrol altında tutabilirsiniz. Üretim hem fiyatları kontrol etmede hem zam yapılmasının önüne geçmede etkin bir uygulamadır. Yeterli üretim söz konusu olduÄŸunda tüketim sorunu yaÅŸanmaz. Aksine üretimin tüketiciye ulaÅŸtırılması için de cazip öneriler bile sunulur. Bir bakıma üretimi aktif duruma getirebilmek için de tüketim teÅŸvik edilir. Arz ve talep dengesi piyasayı ve fiyatları dengeler.

Tüketilmeyen hiç bir ÅŸey üretilmez. Üretiliyorsa da muhakkak tüketilmesi gerekir. Günümüzde sürekli yükselip can yakan enflasyona canavar gözü ile bakılmaktadır. Ücret artırımını kısa sürede yok eden ve sürekli yeni zamlarla ÅŸiÅŸen fiyatlar hayat pahalılığı olarak insanlara geri dönmektedir. Enflasyonla mücadele etmek hiç kolay deÄŸildir. Dengesi bozulan piyasalara yeniden güven vermek ve fiyatları sabit tutabilmek güç iÅŸtir. Zamlar birbirini tetikler ve yeni zamlar ortaya çıkar. Bu bakımdan enflasyon sürekli beslenerek büyür. Bir bakıma canavar yakıştırması yapılması bundandır. Enflasyon hayatı olumsuz etkiler, aileleri batırır, iÅŸ yerlerini iflasa zorlar. Pek çok iÅŸ yeri kapanır. Bu olumsuzlukları durdurmak zordur. Bir olumsuzluk baÅŸka bir alana farklı bir olumsuzluk olarak yansır ve bu zincir giderek büyür.

ÖrneÄŸin akaryakıt gibi temel ürünler zam yapıldığında bu zamlar piyasadaki bütün ürünleri etkiler. AÅŸikârı ya da gizli zamlar üst üste gelir. Bozuk piyasalar da istikrar elden gider. Keyfi uygulamalar, keyfi zamlar piyasanın biçimini daha da bozar. Denetim sistemi yok olur. Halk yoksullaşır, yaÅŸam standardı düÅŸer. Toplumsal ahenk bozulur. Ve bütün bu olumsuzluklar enflasyonu besleyen ana kaynak gibidirler. Enflasyon büyürken ücretler düÅŸer paranın satın alma deÄŸeri bir zaman sonra bir ÅŸey ifade etmez. Eskiden üç adet aldığınız ÅŸeyden ÅŸimdilerde aynı parayı vermenize raÄŸmen sadece bir adedini ancak satın alabilirsiniz. Ä°ki birim ürün hayatınızdan kayıp gitmiÅŸ demektir. Tüketici toplumlarda enflasyonu kontrol edebilmek hiç kolay deÄŸildir. TükettiÄŸiniz hemen her ÅŸeyi dışarıdan satın alıyorsanız kuralsız bir ekonomi ile iç içesiniz demektir. Kuralsız ekonomiden kasıt sizin bir yetkiniz yoktur ama kural sadece karşı tarafın isteklerine göre biçim kazanır. Bu durumda yüksek zamlara boyun eÄŸmek durumundasınız. Enflasyon insanlara her zaman sıkıntı ve huzursuzluk getirmiÅŸtir. Hafife alınacak bir yanı yoktur.

                                                                                                                                                             Sevgi ile kalın. 

Bu makale 218 kez okundu.