Ömer YERLİKAYA
Emrula?
11.05.2021

Emrula…

Sevgili okurlar Serhad Artvin gazetesi olarak yeni bir romanla karşınızdayız. Emrula Osmanlı Rus savaşı esnasında Artvin, ÅžavÅŸat, Borçka ve Ardanuç’u içine alan bölgede, egemenliÄŸin ve sınırların el deÄŸiÅŸtirdiÄŸi bir dönemde iki imparatorluk arasında sıkışıp kalan ve yerel yöneticilerin baskısı altında sıkışan çaresiz halkın zorlu yaÅŸamı anlatılır. Çaresiz kalan halk tarihin hemen her döneminde kurtuluÅŸ için kendine bir kahraman edinir. Henüz on altı yaşındayken babasının köylülere uyguladığı zulmü görünce baÅŸkaldıran Emrulanın hikâyesi anlatılır. Emrula bir isyanın romanıdır. BaÅŸlangıçta sınırlı sayıda adamıyla adından söz ettiren Emrula bölgede asırlardır süren zulmü, adaletsizliÄŸi ve ağır vergiler altında inleyen ve öz yurdundan sürülmek isteyen halkın korkusuz bir savunucusu haline gelir. Ve giderek katılımcı sayısı artar, büyür ve güçlenir. 

Yazar Ramaz Surmanidze’nin gerçek yaÅŸam öyküsünden yola çıkarak kaleme aldığı ve tarihi olayları yansıtan bu çalışma tam olarak on altı yıl yazarının elin de biçim kazanmaya çalışılmıştır. Emrula, Robin Hood’un Gürcü versiyonudur.  Zenginden alıp fakire veren bir direniÅŸçidir. Emrula’nın Türk okurla buluÅŸmasında çevirmen Rıdvan Atan hocamızın çok önemli katkıları olmuÅŸtur.

Åžimdi Emrula isimli romanın bir eleÅŸtirmen gözüyle tanıtımını yapmak isterim.

                Emrula, sıradan yazılanların çok üzerinde. Duru, akıcı ve ÅŸiirsel bir dili var. Okuyucu sevimli bir hikâye okur gibi sıkılmadan okuyabilir. Akıcı bir dil ve oldukça zengin anlatı becerisiyle sıkılmadan ve sürekli sonunu merak eden bir duyguyla elinizden bırakamayacağınız bir kitap olacaktır. Diyalektiklerde, zaman kiplerin de hiçbir sorun gözükmüyor. Olayların akışı duygu niteliÄŸinde iyi yansıtılmış. Yazar olayların geçtiÄŸi dönemde tarihi dokuyu neredeyse kusursuz bir biçim de aktarmış. On beÅŸ yılı aÅŸkın bir süre üzerinde çalışılmış. Hep söylediÄŸim gibi eski dönemlerde bile olsa yaÅŸanmış olayları kaleme alıp romanlaÅŸtırmak beraberinde hep önemli sorunlar getirmiÅŸtir. Konu ilgilisi, ikinci, üçüncü ÅŸahıs ilgilileri hikâyede kendilerinden çok ÅŸey bulacak bir taraf övgüler dizecek diÄŸer taraf ise öfke kusarak eleÅŸtirecektir. Her ne olursa olsun tarihi gerçekler saptırılmadan ve kayırmacılık yapılmadan olduÄŸu gibi aktarılması da çok önemli bir durumdur. Yöre insanı hem bizim taraf ve hem sınır ötesi insanının ilgisini çekebilecek bir kurgusu var Emrula’nın.

                Üstelik ve belki iÅŸin en önemli yanı ülkemizin önemli kalemlerinden Kevser Ruhi’nin editörlüÄŸünü üstlenmiÅŸ olmasıdır. Kevser Ruhi Türkçe- Gürcüce karşılaÅŸtırmalarını uzun bir süre büyük çaba sarf ederek gerçekleÅŸtirmiÅŸtir. Emrula’ yı roman formatına sokan editörü Kevser Ruhi olmuÅŸtur. Kevser hocamın kalemini çok iyi bildiÄŸim için de romanda kendilerinden önemli katkılar görmemde hiç tereddüt etmedim. Kendine ait özel sözcükler, betimleme düzenlemeleri, cümle kurulumları, vurgu ve birkaç ÅŸey daha Emrula’ya hem roman dokusu kazandırmış ve hem yazım tekniÄŸine oldukça uygun bir hale getirmiÅŸlerdir. Bir bakıma romanın editörü neredeyse yazar kadar esere katkı sunmuÅŸlardır. Yine bir baÅŸka ifadeyle yazar Kevser Ruhi hoca bu zamanını yeni bir kitap için harcamış olsaydı, elimizde kendilerine ait hacimli bir kitap olabilirdi. Beni üzen bir durum ise; Emrula’yı okurken büyük usta Kevser Ruhiden izleri görmekte hiç gecikmedim. Okuyucu, editörün bu yanını bu katkısını görebilir mi? Ya göremezse düÅŸüncesi tedirginliÄŸimi hep artırdı. Bir senaryo biçeminden öteye gitmeyen bir taslak hikâyeyi adamakıllı örseleyip roman formatına sokmak inanınız her editörün yapabileceÄŸi bir çalışma deÄŸildir. Ve pek çok editör bu karmaÅŸanın içine girmez bile.  

                Hiçbir yazar, hiçbir kitap kusursuz deÄŸildir. Kendilerini doÄŸrudan ilgilendirmezse de Kevser Ruhi hocamın affına sığınarak gördüklerimi yazmak durumundayım. Öncelikle elli iki lira ederi Emrula için oldukça yüksek bir fiyat. Fiyatı yirmi beÅŸ, otuz lira aralığında olmalıydı. Emrula kendi adıma söylüyorum bende beklentisi yüksek olan bir kitaptı. Ben okuduÄŸum kitapların konusunu hep ikinci planda tutarım. Bunu ÅŸunun için yapıyorum. Yeryüzünde yazılmadık konu, anlatılmadık hikâye kalmamıştır. Emrula benzeri de onlarca kitap yazılmıştır. Asıl önemsediÄŸim romanın edebi deÄŸeridir. Edebiyata yaptığı katkısıdır. Ne yazık ki Emrula üst düzey beklentiye cevap verecek yüksek anlatı tekniÄŸi ve yazım diline uygun deÄŸil. Karakter tiplemeleri eksik kalmış. Özellikle uÄŸruna roman yazılan Emrula karakteri yeterince biçim kazandırılıp okuyucunun gözünde büyülü bir halk kahramanı niteliÄŸine sokulamamış. Yeni sözcük, yeni cümle, yeni betimleme kavram yeniliÄŸi ve becerisi, netlik yetersiz bir düzeyde kalmış. Roman vurgu eksikliÄŸi hissediliyor.

                Yine de Kevser Ruhi hocamızın gayretleriyle önemli bir kitap haline dönüÅŸtürülmüÅŸ bir isyanın romanı Emrula. EmeÄŸi geçen her ismi kutluyor, okurunun bol olmasını diliyoruz. 

                                                                                                                                                                             Sevgiyle kalın


Bu makale 871 kez okundu.

Yazarın Diğer Yazıları
Serhad Artvin Gazetesi © 2012 Tüm Hakları Saklıdır.
İnönü Caddesi. Karahan İşhanı No:16/A - ARTVİN -- Tel :0(466) 212 11 29 - Faks: 0(466) 212 38 84 - E-Posta: osengun{at}hotmail.com