ReÅŸat Nuri Güntekin ve ÇalıkuÅŸu…

Efendim Serhad Artvin Gazetemizin bu haftaki konuÄŸu ünlü yazarımız ReÅŸat Nuri Güntekin ve ÇalıkuÅŸu… ÇalıkuÅŸu 1922 yılında ilk kez vakit gazetesinde tefrika edildi. Bu kitap Türk klasiklerinin baÅŸyapıtlarından birisidir. Ve o yıllarda Türkçenin bu denli mükemmel kullanılışı ve dilimizin ne denli zengin olduÄŸunu ReÅŸat Nuri Güntekin ÇalıkuÅŸu romanı ile gösteriyor. EÄŸer çalıkuÅŸunu okumadıysanız yaÅŸamınızda bir ÅŸeylerin hep eksik kaldığını düÅŸünebilirsiniz. Hiç kuÅŸku yok pek çok insan çalıkuÅŸunun filmlerini izledikleri için kitabı okuma ihtiyacı hissetmemiÅŸtir. Hatta siyah beyazlı yıllarda çekilen Türkan Åžoray, Kartal Tibet, Zeynep DeÄŸirmencioÄŸlu ve Kadir Savunun oynadıkları ilk çalıkuÅŸu filmi müthiÅŸ bir filmdi. Daha sonra çekilen Aydan Åžener, Kenan Kalav ve Hayati HamzaoÄŸlu versiyonu da son derece baÅŸarılıydı. Son olarak Burak Özçivit ve Fahriye Evcen oynamıştı. Ve Pek çok insan bu filmleri izledikleri için ne yazık ki çalıkuÅŸunu okuma ihtiyacını hissetmedi.

                Okuyanlar bilir. Hiç kuÅŸkunuz olmasın çalıkuÅŸu Türk romancılığının temel taÅŸlarındandır ve ülkemizde yazılmış en güzel eserlerden birisidir. ReÅŸat Nuri’nin hayal gücü ve sezgileri öylesine güçlü olmalı ki bir insanın iç dünyası ancak Feride de Kamran da bu denli güzel anlatılabilirdi. O yılların Türkçesi sakın sizi korkutmasın. Aksine ReÅŸat Nuri Güntekin öylesine mükemmel bir dil kullanma becerisini göstermiÅŸ ki; o tarihlerde böylesi mükemmel anlatım becerisi, ifade zenginliÄŸi ve birebir yaÅŸanmış gibi gerçeÄŸi aratmayan diyalogların zenginliÄŸi ve hatta kısa öz cümlelerle doÄŸayı örneklemesini inanılmaz bulacaksınız hatta yazarın yakaladığı bu baÅŸarı bir sır gibi üzerinizde kalacaktır.

                Romanın kahramanı Feride namı diÄŸer çalıkuÅŸu bütün zamanların kuÅŸkusuz en iyi karakterlerinden biridir. Yazar bıkmadan usanmadan karakterine daha ilk sayfadan son sayfaya kadar ivme katmayı sürdürmüÅŸtür. Feride çok güzel, haÅŸarı, canlı, cıvıl cıvıl, yaramaz, duygusal ve akıllı, cana yakın, sevimli bir Ä°stanbul kızıdır. Bu karakter okuyucunun aklından çıkmayacaktır. Acaba Feride bir hayal ürünümü yoksa yazarın ortaya çıkarıp okuyucuya sunduÄŸu bir tip midir? DoÄŸrusu bu konuda okuyucunun kuÅŸkularının olduÄŸu söylenmektedir.

                ÇalıkuÅŸu öÄŸretmenler tarafından okullarda dönem ödevi olarak verilen hala en gözde romanlardandır. ÇalıkuÅŸunda olduÄŸu gibi bir kitabın dokusu ancak romanla bu denli bütünleÅŸebilir. Yer, mekân, zaman, olaylar öylesine iç içe ve öylesine canlı sunumlarla verilmiÅŸtir ki çalıkuÅŸunun her yürüyüÅŸünde okuyucu kendisi ile beraber yürüyor. O ne zaman kuzey rüzgârlarına kendini verse okuyucu orada sanki serin serin esen rüzgârların içinde buluyor kendini.

ÇalıkuÅŸu böyle bir kitap… Sürükleyici ve büyüleyici...  

Her satır aralığında hapsolup kalıyorsunuz. O yıllarda Türkçenin böylesine büyüleyici kullanılışı inanılmaz bir baÅŸarıdır. Ve sadece bu özellik bile yazarını diÄŸerlerinden apayrı bir yere koymaktadır. Ama kitabın ilk baskıları deÄŸil, yeni baskılarını satın almalısınız.

                Günümüz gençliÄŸinin çalıkuÅŸunu okumasını önemle salık veriyorum. Özellikle kendilerini kanıtlamak isteyen öykü, hikâye, roman yazmak isteyen gençler için çalıkuÅŸu baÅŸucu kitabı olacaktır. Zira çalıkuÅŸu; bir kitap ancak bu kadar güzel yazılabilir iddiasını çok hak ediyor. Her sözcük sanki özenle seçilmiÅŸ, usta bir terzinin elinden çıkmış bir takım gibi büyülü duruyor. Ve bir sözcüÄŸü deÄŸiÅŸtirip yerine daha ahenkli daha uyumlu bir baÅŸkasını bulamazsınız.  

ÇalıkuÅŸu roman olarak tefrika edilmeden önce Ä°stanbul kızı adıyla bir tiyatro oyunu olarak yazıldığını ve hatta feride isminin kitabin içeriÄŸine, mesajına da uygun olarak başına buyruk, gururlu olduÄŸunu da ekleyelim.

Roman nasıl bitiyorsa bizde öyle bitirelim.

Yanlarındaki aÄŸacın dalında bir çalıkuÅŸu ötüyordu…

                                                                                                                                                                             Sevgi ile kalın.

Bu makale 603 kez okundu.