Yusufeli Heyeti Sonuç Raporunu Açıkladı: 59 Öneri

Yusufeli Barajı ve yeni yerleşim yeri öncesi, Yusufeli ile aynı kaderi yaşayan, su altında kalan ilçelere inceleme gezisi yapan Yusufeli heyeti, yaptıkları gezinin sonuç bildirgesini açıkladı.

Heyet, Yusufeli barajı öncesi yeni yerleşim yerinin kurulmasında gereken tedbirleri önceden almak, su altında kalan ilçelerde yapılan yanlışları yapmamak ve doğru adımlar atmak adına Yusufeli Belediye Başkanı Eyüp Aytekin’in çağrısıyla 8 ile 12 Mayıs tarihleri arasında Güneydoğu’da baraj sürecini yaşayan ilçelere inceleme gezisi yapmıştı. Geziye, Yusufeli Kaymakamı Cumhur Duran ve Belediye Başkanı Eyüp Atekin ile birlikte Yusufeli’deki siyasi parti ilçe başkanları veya kendileri adına gönderdikleri temsilcileri, sendika temsilcileri, basın mensupları, kooperatif ve oda başkanları ve meclis üyelerinden iki kişi katılmıştı.

Ilısu Baraj suları altında kalacak olan Batman’ın Hasankeyf ilçesi, Birecik Barajından etkilenen Urfa’nın Halfeti ilçesi ve Atatürk Barajının etkilediği Adıyaman’ın Samsat ilçesini kapsayan gezi programında yetkililerle görüşen heyet,  su altında kalan ilçeleri gezerek incelemelerde bulunmuş ve ilçe halkının yaşadıklarını birinci ağızdan dinlemişti.

Program sonrası geziye katılanların yazdıkları raporların toplanmasının ardından 30 Mayıs Perşembe günü heyet bir toplantı yaptı. Toplantıda konuşan İlçe Kaymakamı Cumhur Duran, gezi çalışmasının çok önemli olduğunu söyledi. Cumhur Duran, “ Yusufelililerin birlik beraberlik içerisinde kendi ilçelerinin geleceğine katkı vermedeki gayretlerini takdirle karşılıyorum” dedi ve bu sürece destek vereceğini ifade etti.

Yusufeli Belediye Başkanı Eyüp Aytekin ise, “ gelecekte olumlu veya olumsuz ne yaşayacaksak, şu anki mevcut davranışlarımız bunu belirleyecek ve ancak birlik ve beraberlik içerisinde güzel bir gelecek inşa edebiliriz. Bu sorumluluktan herkese bir pay düşüyor ve bu yüzden geleceğin Yusufeli ’sini kurmak için herkesin katkısını bekliyoruz” şeklinde konuştu.

Raporların paylaşıldığı toplantıda Yusufeli Barajı ve yeni yerleşim yeri konusunda atılması gereken adımlar, öneriler ve çözüm yollarını içeren rapor ortaya çıktı. 22 kişilik heyetin sonuç bildirgesinde sorunsuz bir ilçenin kurulması için 59 öneri yer aldı. Sonuç bildirgesinde yer alan maddeler ise şunlar;

1. Farklı görüş ve öneriler dikkate alınarak bunlar bir pota içerisinde eritilip ilçenin ortak kararı olarak muhatap kurumlara sunulmalı.

2. Şu anda ilçede var olan ve kamulaştırma sonucu ortaya çıkacak sermayenin yeni ilçe yerinde yatırıma dönüşmesi için gerekli tedbirler alınmalı. Bunu sağlamak için kamulaştırmadan önce yeni ilçe yeri yatırım yapmaya hazır hale getirilmeli.

3. Sermayeyi yönetme ve yönlendirme konusunda eğitim çalışmaları yapılmalı.

4. Yusufeli halkının sıcak olan komşuluk ilişkilerini devam ettirebileceği şekilde imar uygulamaları yapılmalı.

5. Yeni yerleşim yeri imar planı yapılırken çeşitli yapı mimarilerinden yararlanılarak tek tip yapılaşmanın önüne geçilmeli.

 6. Yapay turistik alanlar inşa edilmeli.(Eski Yusufeli Minyatürü, Etnoğrafya Müzesi; Çoruh Havzası Botanik Bahçesi, Butik Kongre Merkezi).

 7. İlçeye uygun mesafelerde suni yüzen adalar oluşturulmalı. Bir tanesinin üzerine eski Yusufeli’nin şehir maketi yapılarak turizme kazandırılmalı.

8. Milli kültür ve hassasiyetimizi yansıtan anıtsal alanlar oluşturulmalı.

9. İlçemize mevsimsel olarak gelip konaklayan kişiler için uygun konut üretimi ve arsa alanları oluşturulmalı.

10. Gençlik Spor Bakanlığı bünyesindeki spor tesislerine ek olarak bireysel ve takım sporları için kamp merkezleri kurulmalı.

11. İlkokuldan üniversite düzeyine kadar nitelikli eğitim kurumları fiziki olarak oluşturulmalı. Üniversite yerleşkesi planlanırken yeni bölümlerin açılmasına ve yurt imkânlarını da içinde barındıran bir yerleşke planlanmalı.

12. Çevre köy ve ilçelere hitap edebilecek kapasitede sağlık kurumları oluşturulmalı.

13. Yusufeli baraj gölü kıyılarında hem ilçe turizmine hem de ilçe ekonomisine katkı sağlayacak yatırımlar tesis edilmeli. (balıkçı barınağı, iskele, yüzen balık havuzları, her türlü su sporları gibi ).Aynı zamanda halka açık eğlence ve dinlenme alanları oluşturulmalı. Turizm altyapısı oluşturulurken hizmet sektörüne yönelik nitelikli personel yetişmesi sağlanmalıdır.

14. Vatandaşı süreçten haberdar etmek ve kurumlar arası koordinasyonu sağlamak için bilgi kirliliğinin önüne geçilmeli. Bunun için kurumsal bir yapı kurulmalı. Örneğin Yusufeli barajı ve koordinasyon birimi gibi.

15. Baraj yapım süreci bölge halkı için mutlak bir kriz ve mağduriyet sebebidir. Bu krizi fırsata çevirebilmek için devletin ilgili kurumları taleplerimiz doğrultusunda yönlendirilmeli.

 16. Yeni ilçe yerinde yapılacak konutların ve altyapı sistemlerinin inşası yerel yönetim tarafından yakından takip edilerek inşaat kalitesi ve sağlamlığı aktif olarak denetlenmeli.

17. Yöre kültürünü yansıtacak bir şehir meydanının oluşumu sağlanmalı.

18. Yusufeli halkının eski Yusufeli’ndeki alışkanlıklarına uygun bir çarşı dizaynı yapılarak çarşı kültürünün devamı sağlanmalı. Çarşılar çeşitlendirilerek farklı semtlerde oluşturulmalı.

19. Cadde, sokak ve konutların göle bakış açılarını kapatacak yapılaşmanın önüne geçilmeli.

20. Konut satışlarında komşu seçme hakkına özen gösterilmeli.

21. Şehir içi ve turistik alanlara ulaşımda raylı sistem veya teleferik sistemleri kurulmalı.

22. İlçe inşa edilmeden önce maketinin yapılıp halkın beğenisine sunularak somut hale getirilmeli.

23. Kiracı esnafa işyeri hak sahipliği sağlanmalı.

24. Kendi yaşam alanlarını oluşturmak isteyen vatandaşlara imar planında uygun arsa yerleri tahsis edilmeli.

25. Kamulaştırılan köylerdeki vatandaşlarımızdan talep edenlere ilçe merkezinden hak sahipliği sağlanmalı.

26. Şehir planlanırken cadde ve sokaklar uygun genişlikte olmalı, kapalı ve açık otopark alanları oluşturulmalı.

27. Yerleşkenin yakın çevresindeki su kaynakları uygun projelerle ilçe merkezine aktarılmalı. Şelale oluşturmalı, içme suyu, sulama suyu ve elektrik üretimi amaçlarıyla kullanımı sağlanmalı.

28. İlçe merkezi Barhal vadisinden Karadeniz kıyılarına, Kılıçkaya bölgesinden ise Erzurum istikametine tünellerle bağlantı yollarının yapılarak ilçenin Karadeniz ile Doğu Anadolu Devlet Karayolu geçiş güzergahı üzerinde yer alması sağlanmalı.

29. Bağlı köylerin ilçe merkezine ulaşım yollarının en kısa mesafelerden yapılması sağlanmalı.

30. Yeni yerleşim yerine taşınırken tüm vatandaşlara taşınma masrafları ödenmeli.

31. Yeni ilçe yerine doğalgaz gelmeli.

32. İlçe ekonomisine uzun soluklu katma değer sağlayacak acemi askeri birliği, polis eğitim merkezi gibi kurumların açılması sağlanmalı.

33. İlçenin genel nüfusunun korunması ve artmasını sağlamak amacıyla baraj gölü altında kalan köyler afet kapsamında değerlendirilmeli ve yeni yerleşim yerlerinde ücretsiz ev ve tarım arazisi tahsis edilmeli.

34. İlçe esnafı ve ticari yatırım yapmak isteyenlere mağdur olmaması için uzun vadeli faizsiz kredi veya hibe desteği verilmeli.

35. Uzun yıllar ilçenin ihtiyacını karşılayacak mezarlık yapılarak şu andan itibaren cenazelerin defni sağlanmalı. Su altında kalacak mezarlıkların kamu eliyle yeni ilçe yerine nakli yapılmalı.

36. Baraj projeleri kapsamında işgücü ve malzeme satın alınırken yerel halka öncelik verilmeli.

37. Üretilen enerjinin maliyet fiyatından halka elektrik verilmeli.

38. Mimari projeler hazırlanırken halkın istekleri dikkate alınarak yerel doku korunmalı.

39. İstihdam sağlamak ve göçü engellemek için yöremiz ürün ve doğal kaynaklarının değerlendirileceği bir fabrika yapılmalı.(et, süt, meyve işleme tesisi ve kaynak su dolum tesisi gibi)

40. Taşınması mümkün olan tarihi dokular yeni yerleşim yerinde uygun alanlara taşınmalı.

41. İşyeri sahiplerinin göç nedeni ile kayıpları hesap edilmeli, işyerlerinin ticari ömrü ile paralel kardan zararları ödenmelidir.

42. Yeniden iskan konusu afet kapsamında yapılmalı.

43. Helikopter pisti oluşturulmalı.

44. İletişim altyapısı son teknolojiye uygun ve gelişmeye uyumlu tesis edilmeli.

45. Yusufeli kültüründe önemli yere sahip olan boğa güreşleri etkinlikleri için modern boğa güreş sahası tesis edilmeli.

 46. Proje uygulama süreci ve sonrasında sosyal durum incelenerek psikolojik ve sosyolojik travma yaşayan vatandaşlarımıza destek amaçlı rehabilitasyon ünitesi oluşturulmalı.

47. Kamulaştırmada binalardaki yıpranma payı değerden düşülmemeli.

48. Kişisel bazda birey başına manevi tazminat ödenmeli.

49. Tapulu mülkü bulunmayıp kiracı durumunda olan ve mevcut yasaya göre hak sahibi olamayan vatandaş ve esnaflara hak sahipliği verilmeli.

50. Tarım alanları oluşturularak bu alanlar istekli vatandaşa tahsis edilmeli.

51. Suyolu ile yolcu ve yük taşımacılığı için altyapı oluşturulmalı.

52. Bu sürece katkı sağlamak isteyen herkese fikirlerini sunabilecekleri bir ortam oluşturulmalı, bunun içinde sosyal medya aktif olarak kullanılmalı.

53. Ülkemizin değişik üniversitelerinde görev yapan ve konumuza ilgi duyan akademisyenlerin fikir ve çalışmalarını derlemek için yeni Yusufeli konulu sempozyum düzenlenerek, kurulacak yeni ilçenin geleceği bilimsel bir temele dayandırılmalı.

54. İlçe halkının beslenmesine ve ekonomisine katkı sağlaması amacıyla hayvan barınakları yapımına uygun alanlar oluşturulmalı.

55. Yeni yapılacak konutların maliyet hesaplaması yapılırken arsa bedeli ve her türlü diğer maliyetler yansıtılmamalı.

56. Baraj yapım süresince halkın uğrayacağı zaman ve diğer maddi kayıplar devlet ve yüklenici firma tarafından karşılanmalı.

57. İlçe kurulurken baraj gölü üzerinden yapılacak bir köprü ile vadinin iki yakasında şehir oluşturulmalı.

58. Şuan yapılmakta olan Artvin coğrafyasındaki karayollarının standardının düşük olduğu göz önüne alınarak yeni bağlantı yolları yapılırken yol kalite standardının ülke standartları seviyesinde olması sağlanmalı.

59. İlçemize bağlı köylerdeki insanların yerinde kalmasını sağlamak için tarım, hayvancılık ve eğitim alanlarında destek verilmeli.