Artvin’de, Gençlik Şüheda’nın İzinde “Sarıkamış Şehitlerini Anma Yürüyüşü” Gerçekleştirildi

Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü tarafından vatanı uğruna donarak can veren kahramanları anmak, hatıralarını genç belleklerde canlı tutabilmek için ‘Sarıkamış Şehitlerini Anma Yürüyüşü’ gerçekleştirildi.

Valilik Binası önünde bir araya gelen yaklaşık bin kişi, ellerinde Türk Bayrağı ile Cumhuriyet Caddesi ve Halkevi Caddesini takip ederek Kolorta Mevkisinde bulunan Garnizon Şehitliğine kadar anma yürüyüşü gerçekleştirdi.

Etkinliğe Artvin Valisi Kemal Cirit ile eşi Seval Kaya Cirit Hanımefendi, İl Garnizon Komutanı Piyade Albay Mehmet Kip, Artvin Belediye Başkanı Emin Özgün, İl Jandarma Komutanı Jandarma Albay Mustafa Çelik, Artvin Vali Yardımcıları Yılmaz Kurt, Hasan Ongu, Mutlu Almalı, İl Emniyet Müdürü Hüsrev Salmaner, Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürü Bahattin Yetim ile eşleri, daire amirleri, öğrenciler, gençler ve vatandaşlar katıldı.

Garnizon Şehitliği önünde düzenlenen törende bir konuşma yapan Artvin Valisi Kemal Cirit, “Bugün, Sarıkamış harekatının 100. Yılında bedenlerini karların sarmaladığı topraklarda tarih yazan ve bu toprakları bizim yapan ve her karışını kanlarıyla sulayarak bize emanet bırakan bir neslin torunları olarak onlara minnet ve şükran borcumuzu ödemek ve göstermek için onların şahadet yolculuğuna şahitlik etmek üzere bir araya geldik ve yürüdük.” dedi.

Sarıkamış’ta binlerce şehidin soğuk ve kara teslim olduğunu belirten Vali Cirit, “Belki Sarıkamış’ı o gün kazanamadık, belki binlerce şehidi soğuk ve karlara teslim ettik fakat Anadolu’nun da onlara kolay yar olmayacağını bir kez daha gösterdik. O ruhla Çanakkale’ye döndük, O ruhla milli mücadeleyi başlattık, O ruhla Osmanlının küllerinden Genç bir Türkiye Cumhuriyetini kurarak biz yine varız dedik. Dost ve düşmanları bir kez daha gördük. Ve birlikteliğin kıymetini bir kez daha anladık.” diye konuştu.

Gençlere de seslenen Vali Cirit,  “Vatan ve millet için, inançlarımız için fedakarlık ve kahramanlık örneği Mehmetçiklerin şahadet hatırasını yaşatmak sizlerin görevidir. Bunları unutmayacaksınız, unutturmayacaksınız. Anadolu öyle bir coğrafya ki her şeyiyle zengin ve her şeyiyle caziptir. Anadolu yeraltı ve yerüstü kaynakları ve her şeyden önemlisi birçok medeniyete beşiklik eden zengin kültürüyle tarihin her döneminde hep ilgi merkezi olmuştur. Bugün bile eğer güçlü olmaz isek, birlikteliği sağlayamaz isek onlarca küresel gücün Bizantinist oyunları için laboratuar olmaya devam ederiz. Tarih devam ettikçe, biz bu topraklardayız. Vatan için kanlarını seve seve veren Sarıkamış özelinde tüm şehitlerimizi, saygı ve şükran duygularımızla bir kez daha anıyor ve rahmet diliyorum. Bırakılan mirasın kutsallığını her zamankinden daha çok önemsediğimizi bir kez daha tekrarlıyorum. Ve diyorum ki 21.yüzyıl bir Türkiye yüzyılı olacaktır. Katılımınız için sizlere ve organizasyonu gerçekleştiren arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum.” dedi.

Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürü Bahattin Yetim ise ‘Sarıkamış Şehitlerini Anma Yürüyüşü’ne katılarak, “Şartlar ne olursa olsun ecdadımızın düştüğü yol, peşlerine düşeceğimiz yoldur” diyen, kalpleri vatan sevgisiyle atan milletimizin çok kıymetli evlatları, hepinizi saygıyla selamlıyorum. 99 yıl önce Sarıkamış Harekatı sırasında donarak şehit düşen Mehmetçikleri anmak için bir araya geldik.

22 Aralık 1914 - 15 Ocak 1915 tarihleri arasında Enver Paşa komutasındaki birlikler, Sarıkamış’taki Allahuekber Dağları’nda Rus kuvvetlerini püskürtmek isterken kara kışa yenik düştü. İslam aleminin ümidi olduklarının bilinciyle cepheye giden, tarihe her daim kahramanlıklarıyla nam salmış Türk askeri için şehitlik mertebesinden başka varacak yer yoktu. Bazı kaynaklara göre 90 bin, bazı kaynaklara göre de 60 bin asker düşmana değil şiddetli soğuk, yetersiz kıyafet ve açlığa yenilmişti.

Sarıkamış’ta hayallerini, umutlarını, heveslerini kalbine gömerek toprağa düşmüş tüm şehitlerimizi saygı ve rahmetle anıyoruz. Bu vatan onlara minnettardır. Ruhları şad olsun, mekanları cennet olsun.

Erzurum’daki 9. Kolordu Komutanlığı ile Sarıkamış’taki subayların Allahuekber Dağları’ndaki sessiz anma törenleri, 2013 yılında Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın öncülüğünde başta gençler olmak üzere kamuoyuna mal edildi. Anma törenleri artık Türkiye’nin dört bir yanından gelen 10 binlerce gencin katılımıyla gerçekleştiriliyor.

2013 yılının başında Türkiye’nin dört bir tarafından gelen 10 binlerce genç, şehit düşen Mehmetçikleri anmak için Sarıkamış’ta buluştu. Anma törenleri kapsamında düzenlenen yürüyüş, -13 derece soğukta, yoğun kar yağışı altında ve bir metreyi bulan karlı zeminde gerçekleştirildi. Allahuekber Dağları’nın eteklerinde kamp kuran binlerce genç, “Dede ben geldim” diyerek şehitler için tekbir getirmişti.

Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın öncülüğünde 5 Ocak 2014 Pazar günü yani bugün Sarıkamış’ta ikinci kez düzenlenecek olan anma yürüyüşüne, ülke genelinden ve Kıbrıs’tan 15 bin genç katılacak. ‘Beyaz hüzün’ olarak tarihe geçen Sarıkamış Harekatı’nda vatanı uğruna can veren kahramanları anmak, hatıralarını genç belleklerde canlı tutmak için Sarıkamış´ta bir araya gelecek olan gençler, Şüheda’yı bir kez daha keşfedecek.

Bugün ‘Sarıkamış Ruhu’nun ülke genelinde canlılığını sürdürmesi ve manevi ikliminin toplumun tüm bireyleri tarafından hissedilmesi için 81 ilimizde Sarıkamış’taki yürüyüşle aynı saatte ‘Sarıkamış Şehitlerini Anma Yürüyüşü’ düzenlenmektedir. Başka bir ifadeyle bugün tüm Türkiye şehitlerini anmak için yollara düşmüştür. Artvin’imizde 99 yıl önce toprağa düşen şehitlerini anmak için yollara düşenler, 99 yıl değil 1000 yıl geçse “Şartlar ne olursa olsun ecdadımızın düştüğü yol, peşlerine düşeceğimiz yoldur” deme azmi ve kararlılığında olduklarını tüm dünyaya gösterenler, milli ve manevi değerler söz konusu olduğunda gündelik hayat meşgalelerini bir kenara bırakarak zaman ve mekan sınırlarını zorlayıp koşanlar, ülke genelinde ‘Sarıkamış Şehitlerini Anma Yürüyüşü’ çağrısına Artvin’den en güçlü şekilde ses verdiğiniz için en derin minnet duygularımla teşekkürlerimi arz ediyorum.” dedi.

Günün anlam ve önemini belirten konuşmayı 25’nci Hudut Tugay Komutan Yardımcılığı adına yapan Piyade Üsteğmen Serdar Güven, şunları söyledi :  “Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşına girdiğinde, Türk Orduları Avrupa içlerinden Basra´ya, Kafkasya´dan Yemen´e kadar birçok cephede savaşmaya başlamıştı. Sarıkamış harekatının cereyan ettiği Kafkas Cephesinde, düşman Rus Ordularıydı. Mehmetçik her cephede destanlaştı, nice kahramanlıklar gösterdi. Analar, kınalı kuzularını cephelere yollarken, bir daha görmeyecekmiş gibi vedalaşıyorlardı. Ya Mehmetçik ? Cepheye giderken dönmeyi, uzaktan da olsa baba ocağını bir kez daha görmeyi düşünüyor muydu acaba ? Onlar, vatanları için en ufak bir tereddüt göstermeden gülümseyerek ölüme gittiler. Gidenler geri gelmediler. Anadolu´daki gözü yaşlı analar, duvaklı gelinler, duygularını ağıtlara döktüler.

Sarıkamış harekatı için, Osmanlı Ordusunun diğer birliklerinden, özellikle de güney eyaletlerinden kuvvetler toplanmıştı. Osmanlı için Birinci Dünya savaşında, yeni cepheler açmak kolay değildi. Her şey eksikti. Ne cephane, ne yiyecek, ne giyecek, ne de bunları nakledecek vasıtalar vardı. 3. Ordu komutanı Hasan İzzet Paşa, bu cephenin açılmasına karşı çıktığı için görevden alınmıştı. Dönemi

Harbiye Nazırı Enver Paşa, Erzurum´a gelerek, Sarıkamış kuşatma harekatının ana hatlarını, Alman ve Türk kurmaylarıyla birlikte belirlemişti. 3´üncü Ordu, Sarıkamış´a taarruz edecekti. 11´inci Kolordu, Rusları oyalamak için sağ kanatta yer alacak, 9´uncu Kolordu, merkezde, yani Sarıkamış´a geçiş yönünde olacak, önce Baldız´a ardından da Sarıkamış´a geçecek, 10´uncu Kolordu ise İslamköy - Oltu - Penek yönünden yani Baldız Yaylası üzerinden Allahüekber dağlarını aşacak ve Rusların arkasına sarkacaktı.

Her birliğin günlük yürüme hızları hesaplanarak, hangi günde nerede olacağı, birliklerin nerede buluşacakları ve ele geçirecekleri hedefler tek tek tespit edildi. Fakat hesaba katılmayan bir husus vardı. -35 dereceye, hatta daha aşağıya düşen dondurucu soğuklar. 118 bin 660 kişilik Osmanlı ordusu, 94 piyade taburu, 20 süvari bölüğü ve 228 topuyla "Sarıkamış Kuşatması" adıyla tarihe geçen harekata, 22 Aralık 1914 sabahı başladı. Harekatın başladığı gün, dehşetli bir kar fırtınası ve tipi vardı. Hava çok kötü olmasına rağmen, ilk gün harekat planı aynen uygulandı. İkinci gün, kar ve tipi bir türlü aman vermiyor, erzak ve teçhizat ileri hatlara taşınamıyordu. Askerler aç ve yetersiz kıyafetlerle dinmek bilmeyen bir tipi altında dağlarda ilerlemeye çalışıyorlardı.

3. Ordunun askerleri, -35 derece soğuğa karşılık, dağlarda hayatta kalma mücadelesi verdiler. İstanbul´dan kışlık elbise, erzak ve askeri malzeme getiren gemiler, Karadeniz´de Ruslar tarafından batırılmıştı. Enver Paşa, destek beklemeden harekata başlamıştı. "Askerler hepinizi ziyaret ettim. Ayağınızda çarık, sırtınızda paltonuz olmadığını gördüm. Lakin karşınızdaki düşman sizden korkuyor. Yakın zamanda Kafkasya´ya gireceğiz. Orada her türlü nimete kavuşacaksınız. Vatanımızın bütün ümidi sizsiniz." diyerek tüm personelini motive etmeye çalışıyordu.

Türk askeri, kış şartlarına hazırlıklı Rus Ordusunun üzerine, imkansızlıklar içinde yürüdü. Arada sırada Rus askerleriyle çatışmaya giriyorlardı, ama en büyük savaş doğaya karşı veriliyordu. Sarıkamış´taki Rus birliklerine taarruz etmek için, fırtınanın içerisine kahramanca atılan askerlerden, çok az bir kısmı dağı aşabildi. Asker sayıları yüzde doksan azalan, dağılan, donanımsız kalan birlikler, bu kez Rusların saldırısıyla karşılaşmışlardı. Çağın en iyi silahlarına sahip ve kış şartlarına tamamen hazır Rus ordusuna karşı, inancından başka bir şeyi olmayan, yorgun ve bitkin askerler, yine de Sarıkamış´a taarruz etmişlerdi. Ancak akıbet belliydi. Fırsat kollayan Rus orduları, karşı saldırıyı başlattılar ve geriye kalan az sayıdaki Türk askerlerini de tutsak ettiler.

Askeri tarihimizde bu harekat, "Rus ordusunu imha etmek için girişilmiş geniş bir çevirme muharebesi olarak anılır." Rus kuvvetlerinin imhası için düşünülen plan, genel olarak uygun olmakla birlikte, kavisler geniş tutulduğundan, iklim ve arazi hedefte kuvvet toplanmasına imkan vermemiştir. Arazi ve iklim şartları dikkate alınmadığından, birlikler düşmandan ziyade tabiatla savaşmıştır.

Dönemin Rus Kurmay Başkanı Pietroroviç´in anılarında da belirttiği gibi ve halen Moskova´daki askeri müzede sergilenen bu anıların son satırları, harekatın nasıl gerçekleştiğinin güzel bir özetidir: "Allahuekber Dağları´ndaki Türk müfrezesini esir alamadım. Bizden çok evvel Allah´a teslim olmuşlardı." Sarıkamış, Türk erlerinin, yiğit Mehmetçiklerin ruhundaki büyük Alplik ve gazilik kaynağının yarattığı, bitmek tükenmek bilmeyen bir enerjinin şahlanışı olarak, tarihteki şerefli yerini almıştır. Bütün şehitlerimizin ruhları şad olsun.” diye konuştu.

Konuşmaların ardından öğrenciler tarafından şiirler okundu. Daha sonra Vali Cirit ve beraberindeki protokol üyeleri Garnizon Şehitliği’ni ziyaret ederek  karanfil bıraktı. Burada şehitler için okunan duanın ardından tören sona erdi.